معرفی کتاب: فقط یک طاعون ساده - نوشته لودمیلا اولیتسکایا - هنجس بلاگ

کتاب فقط یک طاعون ساده درباره مردی به نام رودولف ایوانویچ است، او میکروبیولوژیستی که بر روی واکسن طاعون کار می نماید. رودولف برای سخنرانی در همایش شورای مدیران وزارت بهداشت به مسکو دعوت شده است، اما خبر ندارد که به خاطر یک اشتباه خودش مبتلا به طاعون است.

رودولف پیش از آنکه نشانه های را بروز دهد با آدم های زیادی معاشرت نموده است و حکومت تصمیم می گیرد از شیوع جلوگیری کند، رئیسِ پلیس مخفی را مامور می نماید تمام کسانی را رودولف با آن ها در ارتباط بوده است قرنطینه نمایند. تصمیم به پنهان کردن حقیقت و دستگیری افرادی که ممکن است بیماری را بیشتر پخش نمایند اگرچه جلوی شیوع بیماری را می گیرد اما به فجایع وحشتناک دیگر ختم می شود.

این کتاب با ساختن شرایطی بحرانی در دل شوروی استالینی به نقد شرایط سیاسی، اجتماعی آن دور ان روسیه پرداخته است، بعلاوه توصیف بسیار دقیقی از دوران ترس و وحشت مردم از نیروهای امنیتی و حکومت در قدرت بر شوروری استالینیستی نشان می دهد. و با ساخت موقعیتی جالب و نمادین اشتباهات سیستم معیوب شوروی را به نمایش می گذارد.

لودمیلا اولیتسکایا در خصوص کتاب گفته است:

من ماجرای این وقایع را، که در شوروی تعداد اندکی از آن خبر داشتند، از دوستم ناتاشا راپاپورت شنیدم. پدر او، که متخصص کالبدشکافی بود، در بخشی از ماجرا، که در 1939 در مسکو اتفاق افتاده بود، شرکت داشت. همان پزشکی بود که اجساد کسانی را که در اثر طاعون مرده بودند کالبدشکافی نموده بود. راستش قربانیان فقط سه نفر بودند. یک دانشمند، که در آزمایشگاهی روی ساخت واکسن ضد طاعون کار می کرد، در جریان تحقیقاتش به این بیماری مبتلا شد و در همان حال برای شرکت در کنفرانسی به مسکو آمد. اولین نشانه های بیماری در غروب همان روز ورودش به مسکو پدیدار شد، ولی پیش از آن در کنفرانسی سخنرانی نموده بود و تعداد زیادی از افراد را با خطر ابتلا روبرو نموده بود که هر یک از آنان ممکن بود به ناقل باکتری طاعون تبدیل شده باشد.

مسئولیت ردیابی تمام ناقلان احتاقتصادی بیماری به ان. کا. و. د. (پلیس مخفی) واگذار شد که رئیسش در آن موقع لاورنتی بریا بود. در آن سال ها مردم عادت نموده بودند که نیمه شب ها زنگ خانه ها به صدا درآید و اشخاصی ناپدید شوند و دادگاه های فرمایشی چند دقیقه ای سرنوشت انسان ها را معین نمایند، البته تا حدی که بشود به این قبیل چیز ها عادت کرد. از آنجا که بازداشت در فکر همگان مترادف بود با حبس یا تبعید یا اعدام، بازداشت فقط برای قرنطینه مانند هدیه ا آسمانی پذیرفته می شد؛ آن دانشمند، میکروب بیرون آمده از لوله آزمایشگاهی شکسته، پزشکی که خود را به همراه نخستین قربانی قرنطینه کرد و آرایشگر هتل که با دانشمند تماس نزدیک داشت واقعیت دارند. بقیه شخصیت ها زاییده تخیل من هستند.

زمانی این فکر در وجودم ریشه دوانده بود که طاعون وحشتناک ترین بلایی نیست که ممکن است گریبانگیر بشریت بشود؛ همه گیری فرایندی طبیعی است که گذشته از انسان ها ممکن است حیوانات را هم مبتلا کند، ولی همه گیری اختناق، که هرازگاهی در جوامع انسانی شایع می شود، ساخته بشر است و طبیعت هیچ نقشی در این شر و بلای اختناق سیاسی ندارد.

او در خصوص همه گیری کرونا گفته:

واکنش ها متفاوت بوده اند. دو حد افراطی می توان برایشان معین کرد: یک نگرش می گوید که اوضاع آنقدر ها هم وحشتناک نیست و این بیماری حتی به میزان آنفلوانزا هم جدی نیست و نباید نگران شد… نگاه بسیار رایج دیگر آن است که مدام در بوق هشدار و ناله بدمیم: این بدترین کابوس ماست، خاتمه دنیاست، بشریت از بین خواهد رفت.

به اسم یک زیست شناس سابق، اعتقاد دارم که این بلا هم به آخر می رسد. قانون حاکم بر ویروس ها می گوید که این زنجیره ضعیف خواهد شد و بیماری تا این حد کشنده نخواهد ماند. علاوه بر آن، هیچ بیماری واگیردار دیگری تا کنون با چنین واکنش نیرومند و سریع علمی (در تقابل با واکنش های سیاسی روبه رو نشده بود.

پیامد های همه گیری هنوز ناشناخته است. شاید منجر به اقتدار و تحکیم قدرت مسئولان کشور ها بشود. مسلما تأثیر هایی به همراه خواهد داشت، ولی پیش بینی آن ها ساده نیست. تأثیر همه گیری های قبلی کل سیاره را در بر نگرفته بود. امیدوارم تحولاتی در راه باشد. امیدوارم بودجه علم و پزشکی بیشتر شود.

امیدوارم همه گیری لرزه ای به نظام سیاسی فعلی بیندازد که فعلا جلوه ای از یک ناسیونالیسم ابلهانه دارد…

لودمیلا اولیتسکایا متولد 21 فوریه 1943 در مسکوی روسیه است. کودکی و نوجوانی اش شبیه بسیاری از مردمان پس از جنگ های دنیای در سختی و فقر گذشت و مثل بسیاری از دختران روس خیلی زود ازدواج کرد. بعد از آن به دانشگاه رفت و در رشته ژنتیک ادامه تحصیل داد. از همسر اولش جدا شد و دوباره ازدواج کرد. هم زمان با کار در یک آزمایشگاه ژنتیک به اسم مشاور ادبی به انجمن تئاتر یهودیان پیوست. در سال 1990 اولین داستان کوتاهش داستان سیندرلا در مجله ای ادبی منتشر شد و توجه یکی از نویسندگان مشهور آن موقع را به خود جلب کرد.

مربای روسی - تدفین پارتی و زیبا از آثار دیگر لودمیلا اولیتسکایا هستند که به فارسی ترجمه شده اند.

جلسه شورای مدیران وزارت بهداشت. هشت شخصیت مهم با دقت به سخنرانی گوش می نمایند. یکی با لباس نظامی. سرهنگ پاولیوک است.

مایر صحبتش را به خاتمه می برد.

حالا، همان طور که خودتان ملاحظه می فرمایید، کاملا روشن است که انتخاب این سویه خاص از باکتری که توانایی بیماری زایی بسیار بالایی دارد درست و موجه بود و با آن که کار از نظر من هنوز به خاتمه نرسیده، ولی بخش اصلی آن اجرا شده و به زودی اولین نمونه های واکسن نو در اختیار ما خواهد بود که در مقابل همه سویه های شناخته شده طاعون مؤثر است.

سینسکی می پرسد: رولف ایوانویچ، به نظرتان، چقدر زمان می برد که واکسن به فراوری انبوه برسد و این فراوری انبوه با چه مشکلاتی ممکن است روبرو شود؟

مایر شقیقه هایش را اقتصادید، به سختی متوجه سؤال پسینسکی شد. ظاهره از تاب و توان افتاده بود.

برای جواب قطعی… حدود یک ماه و نیم زمان می خواهیم که از تأثیر دارو مطمئن بشویم. حدود سه ماه صرف آزمایش می شود، بعد به فراوری واکسن آزمایشی می رسیم و از آنجا به بعد دیگر در حوزه کار من نیست و بیشتر به تأمین اقتصادی فراوری و سازماندهی آن برمی شود. از نظر تکنولوژی هم احتمالا با چیز چندان تازه ای روبرو نیستیم که مسئله ای ایجاد کند، البته غیر از این که مراحل و سطوح تأمین ایمنی باید بسیار بالاتر برود.

گریگوریف، رئیس شورا، نگاهی به ساعتش انداخت: رفقا! ما امروز شاهد اتفاقی هستیم که اهمیتی استثنایی… می خواهم بگویم اهمیتی استثنایی برای کل بشریت دارد. ساخت این واکسن ما را یک گام دیگر به پیروزی کامل کمونیسم در سراسر دنیا نزدیک می نماید و یک شاهد دیگر است بر کامیابی سیاست خردمندانه استالین. به رودلف ایوانویچ تبریک می گوییم. بابت کاری که انجام داده اید و همین طور بابت سخنرانی تان از شما ممنونیم. خواهش می کنم فردا حوالی ساعت دو بیایید پیش من که صورت جلسه تصمیمات شورا را تنظیم کنیم.

اعضای شورا به جنب و جوش افتادند، نفس راحتی کشیدند و کم کم متفرق شدند. پسینسکی به سراغ مایر رفت: رودلف! تبریک می گویم! کارت درخشان بود!

ولی مایر چشمانش را اقتصادید و پاسخی نداد.

چه شده؟ خسته ای؟

از خستگی هم آن طرف تر…

سرهنگ پاولیوک نزد گریگوریف، رئیس شورا، می آید.

فسوولود الکساندرویچ! باید درباره اش حرف بزنیم. فکر می کنم باید مختومه اش کرد و محولش کرد به سازمان ما. درباره اش فکر کنید. فعلا باید تصمیم گیری را به تعویق بیندازیم.

گریگوریف با تفاهم سر خم می نماید. پسینسکی دوباره به مایر نزدیک می شود: رولف، چه اتفاقی برایت افتاده؟ می خواهی ماشین خبر کنم؟ …

شیرگاه نیوز: شیرگاه نیوز | آخرین اخبار و رویدادهای روز دنیا

دور زمین: دور زمین: سفر به دور زمین هیچوقت اینقدر آسون نبوده!