پیش بینی هایی که به حقیقت پیوستند، از پادآرمان تا واقعیت - هنجس بلاگ

از وبسایت وزارت بهداشت درمان آموزش پزشکی دیدن نمایید.

به گزارش خبرنگار حوزه علم، فناوری و دانش بنیان گروه دانشگاه خبرگزاری خبرنگاران، کتاب علمی تخیلی پادآرمان شهری 1984 به قلم جرج اورول، داستان نویس انگلیسی، یک سال پیش از مرگش منتشر شده است. این کتاب به آینده دیستوپیای جوامع بشری، دولت ها، نظارت و محدودیت های گسترده و انتها دادن به ارتباط عاطفی میان انسان ها و ... می پردازد. در این گزارش محصولات فناوری هوشمندی بررسی می شوند که اورول در کتاب 1984 از آنها یاد کرد و امروزه شاهد تحقق مواردی از پیش بینی های وی هستیم.

تحولات اولیه که منجر به انقلاب فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) شد، در طول جنگ سرد رخ داد. این تغییرات بزرگ شامل گسترش جهانیِ تولید برق، گسترش ماهواره های ارتباطاتی، کاربرد تجاری مدارهای مجتمع، اختراع فیبر نوری و ریزپردازنده ها می شود که به تبع آن رشد انفجاری کامپیوترهای شخصی، اینترنت و شبکه جهانی وب رخ داد.

در حالی که اورول در کتاب خود آینده را به صورت دوره ای تجسم کرد که فناوری و تبلیغات بر زندگی روزمره بشر چیره خواهد شد، احتمالاً 1984 را باید آغاز حرکت به سوی چنین عصری تلقی کرد. در ادامه به برخی از پیش بینی های اورول در مورد آینده که به حقیقت پیوستند، اشاره می کنیم.

برادر بزرگ تماشا می کند؛ مکانیسم نظارت دائمی

در کتاب 1984 می خوانیم: همیشه چشم هایی وجود دارد که شما را می بیند و صدایی وجود دارد که احاطه تان می کند. فرقی نمی کند خواب باشید یا بیدار، مشغول کار باشید یا در حال صرف غذا، داخل خانه باشید یا خارج از آن، در حمام باشید یا در رختخواب؛ راه گریزی نیست. هیچ چیز به جز چند سانتی متر مکعب فضای مغز داخل جمجمه تان مال شما نیست.

این یکی از تفسیرهای بسیار جنجال برانگیز اورول در مورد جامعه و دولت آینده است که طی دهه ها بسیار مورد بحث قرار گرفته است. نظارت مستمر در مکان های تجاری، منازل، محل کار، جاده و خیابان و... از طریق میکروفون های مخفی و صفحات راه دور (TELESCREENS) و صد البته از جانب عوامل و گماشته هایی که برای برادر بزرگ کار می کنند انجام می گیرد. در کتاب آمده این صفحاتِ راهِ دور قادر به تشخیص هرگونه تغییر در چهره فرد هستند و می توانند حتی تنفس و ضربان قلب وی را رصد کنند.

امروزه پس از افشاگری های ادوارد اسنودن معین شده است که بسیاری از دولت ها به دنبال مشاهده و تجزیه و تحلیل مکالمات شهروندان خود در رسانه های اجتماعی هستند و ما می دانیم که نظارت بر مردم از طریق دوربین های نصب شده در اماکن عمومی، نظارت آنلاین بر محتواهای چندرسانه ای و... انجام می گیرد.

بیشتر کاربران از تلفن های هوشمند استفاده می کنند و بنابراین زمان زیادی را آنلاین هستند. سیستم عامل اندروید بیشترین سهم بازار را در اختیار دارد و به نوعی سیستم عاملی جهانی به حساب می آید. آیا از دوربین و میکروفون تلفن همراه به عنوان ابزاری نظارتی می توان استفاده کرد؟ چرا که نه. هنگامی که ما به اینترنت متصل باشیم، تنها کاری که هکر باید انجام دهد از بین بردن دیواره امنیتی و قفل های داخلی تلفن است.

کسپرسکی شرکت بزرگ آنتی ویروس روسی، پیش بینی کرده که تعداد تهدیدات سیستم عامل اندروید با سرعت نگران کننده ای ادامه خواهد داشت و افراد حتی متوجه نخواهند شد که تلفن درواقع مکالمات را به یک مکان راه دور و برای شخص ثالث می فرستد. اگر تلفن هایی که همیشه همراه مان هستند، با آنها به تختخواب، آشپزخانه، میز ناهار، سر بازی تنیس می رویم به یک ابزار جاسوسی مبدل شود، آنگاه اورول بی راه نگفته است.

بگو نویس

اورول از دستگاهی به نام بگو نویس (Speakwrite) در داستان خود استفاده می کند که در حقیقت یک میکروفون دهانی است و هر چه در میکروفون بیان شود، به صورت متن و نوشته درمی آید. امروزه در عصر هوش مصنوعی هستیم و به لطف پردازش زبان طبیعی(NLP)، نرم افزارهای تبدیل گفتار به متن و دستیاران مجازی به سادگی در بازار یافت می شوند. گذشته از این، تقریباً هر تلفن همراهی مجهز به دستیار مجازی است و سایت های مختلفی بدین منظور سرویس می دهند. برای مثال مایکروسافت سرویس Cortona، اپل سرویس Siri و اندروید نیز سرویس OK, Google را ارائه کرده است.

نرم افزاری مانند Dragon Dictate به شما امکان می دهد اسناد را دیکته کنید و در وب، ایمیل و سایر موارد متن دلخواه خود را جستجو کنید. همچنین سایت eboo.ir نیز سرویس مشابهی را برای زبان فارسی ارائه کرده است.

کشوی سند دیجیتال با صفحه نمایش

وینستون، کاراکتر محوری رمان 1984 ارقامی را در صفحه راه دور یا telescreen وارد کرد و سپس خواستار نسخه مناسب تایمز شد. پس از دقایقی لوله پنوماتیک لغزید و سند مورد اشاره را تحویل وی داد.

امروزه سیستم های مدیریت اسناد الکترونیکی در دفاتر، دانشگاه ها، کتابخانه ها و... رایج هستند. حتی یک پوشه مدیر فایل عادی در کامپیوتر یا تلفن همراه، در حقیقت به همان قالب کشوی الکترونیکی است که در رمان 1984 آمده و وینستون می تواند از طریق آن اسناد مورد نظرش را بخواهد یا جستجو کند.

سیستم شناسایی موشک

اورول از یک فرد پرولتاریایی در رمان خود یاد می کند که به نوعی آگاهی نسبت به فرود آمدن موشک، لحظاتی پیش از اصابت آن دارد. در عصر حاضر سیستم های شناسایی موشکی اختراع شده اند که برای شناسایی هر گونه اجرام پرنده در محدوده هوایی کشورها مورد استفاده قرار می گیرند و معمولاً با سیستم های پدافند هوایی یکپارچه هستند تا بتوانند خطرات و تهدیدات را دور کنند. همچنین سیستم های هشداردهنده نزدیک شدن موشک، در قالب سنسور خصوصا در تجهیزات گرانقیمت مانند هواپیماها تعبیه می شود.

کارت پستال های چاپی

اورول در رمان مشهور خود از ایمیل و پست الکترونیک صحبتی به میان نمی آورد بلکه به کارت پستال های چاپی اشاره می کند که در آن لیستی از پیام های از قبل نوشته شده واقع شده است و تمام کاری که فرستنده نیاز است انجام دهد، این است که با دست پیام دلخواه خود را انتخاب کند.

امروزه متون آماده به صورت پیامک، ایمیل یا پست مجازی قابل نگهداری است تا در صورت لزوم به مخاطبان معینی ارسال شود. همچنین بسیاری از ما تنظیمات درون ایمیل را به طریقی ترتیب می دهیم که پیام های از پیش نوشته شده برای فرستنده هایی که وقتی آنلاین نیستیم پیام داده اند، ارسال شوند.

حفره حافظه

حفره حافظه (Memory hole) دستگاهی است که در رمان 1984 برای تغییر دادن یا از بین بردن اسناد، تصاویر، رونوشت یا پرونده های جعلی یا شرم آور استفاده می شود.

تاریخ مملو از نمونه هایی است که در آن تلاش شده کتاب ها را به منظور پاک کردن تاریخ بسوزانند؛ اما با پیشرفت فناوری، شیوه انجام آن تغییر کرده است. هر چند مفهوم فضای مجازی به طریقی که امروز وجود دارد در ذهن جرج اورول شکل نگرفته بود و ماشین حفره حافظه در واقع خردکننده های کاغذ بودند، اما امروزه می بینیم افراد با یک کلیک می توانند ساعت ها ویدئو، صوت یا هزاران صفحه سند ارزشمند را نیست و نابود کنند.

سازنده قطعه کوچک

در رمان 1984، سازنده قطعه کوچک (Versifactor) یک ماشین آهنگساز بود که نیازی به مداخله انسانی نداشت. به عبارت دیگر سازنده قطعه کوچک یک ساز مکانیکی بود که می توانست آهنگ تولید کند.

اگرچه امروزه برنامه ای همچون گاراژ بند (Garage Band) هنوز به مداخله انسان نیاز دارد؛ اما این اپلیکیشن می تواند بدون نیاز به سازهای موسیقی، آهنگ تولید کند. امیلی هاول نیز یک برنامه کامپیوتری است که توسط دیوید کوپ، استاد دانشگاه کالیفرنیا، سانتا کروز ساخته شده است. این برنامه در واقع یک رابط تعاملی است که بازخورد شنوندگان را می شنود، و آهنگ های موسیقی خاص خود را از یک پایگاه داده منبع می سازد. امیلی نام مادر و هاول نام پدر دیوید کوپ بوده است.

پ