کارچاق کنی برای مذاکره ایران و آمریکا یا تسهیل در فرایند کانال مالی؛ مأموریت وزیر خارجه سوئیس کدام است؟ - هنجس بلاگ

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری خبرنگاران، ایگنازیو کاسیس، وزیر امور خارجه سوئیس روز شنبه برای دیداری سه روزه وارد تهران شد.

برنامه سفر وی شامل بازدید از شهر اصفهان، حضور در مراسم گرامیداشت صدمین سالگرد برقراری روابط ایران و سوئیس و دیدار با مقامات ارشد ایرانی از جمله رئیس جمهور، وزیر خارجه و دبیر شورای عالی امنیت ملی می شود.

سفر کاسیس در حالی انجام می شود که به خاطر شیوع کرونا، سفرهای دیپلماتیک در جهان به حداقل رسیده اند و بیشتر نشست های بین المللی به صورت مجازی برگزار می شوند. این نشان می دهد موضوعی مهم باعث شده کاسیس سه سال بعد از انتخاب به عنوان وزیر خارجه سوئیس برای اولین بار رنج سفر را به جان بخرد.

تلاش برای تسهیل کانال مالی

براساس بیانیه شورای فدرال سوئیس، کاسیس قرار است در خصوص روابط دوجانبه و تعهدات سوئیس به عنوان واسطه روابط ایران صحبت کند. سوئیس اکنون به عنوان میانجی روابط ایران با آمریکا، کانادا و عربستان سعودی فعالیت می کند. برجام، مسائل حقوق بشری و تحولات سیاسی خاورمیانه از دیگر موضوعاتی خواهند بود که در جریان سفر مطرح می شوند.

در طرف مقابل، سخنگوی وزارت خارجه ایران محورهای اصلی مذاکرات وزیر خارجه سوئیس در تهران را موضوعات مورد اهتمام مشترک در عرصه دوجانبه، منطقه ای و بین المللی و همچنین موضوعات مربوط به کانال مالی سوئیس خوانده است. سعید خطیب زاده گفته است: این سفر فرصتی برای مصاحبه و همفکری دو کشور برای فعال تر شدن کانال مالی سوئیس و بررسی راهکارهای ممکن برای رفع مسائل است.

سعید خطیب زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه

آمریکا و سوئیس دسامبر سال گذشته توافق کردند کانال مالی ویژه ای به نام ترتیبات تجاری بشردوستانه سوئیس تأسیس کنند تا به شرکت های سوئیسی اجازه فروش دارو و تجهیزات پزشکی به ایران بدون تخطی از تحریم های آمریکا داده شود.

این کانال مالی که عملاً جایگزین راهکار اتحادیه اروپا برای تسهیل تجارت خارجی ایران موسوم به اینستکس شده، نخستین معامله رسمی خود را خرداد سال جاری به ثبت رساند.

این معامله نخستین تبادل بین بانک مرکزی ایران و یک بانک اروپایی از ماه می 2018 بود؛ زمانی که دونالد ترامپ تصمیم به خارج کردن آمریکا از برجام گرفت.

گزارش ها حاکی از این هستند که حدود 50 معامله تجاری در صف انتظار برای پردازش از طریق این کانال هستند. شریف نظام مافی، رئیس اتاق بازرگانی ایران-سوئیس، روز چهارشنبه گفت کاسیس در سفر خود تلاش خواهد کرد طرف ایرانی را به تأمین منابع مالی برای فعالیت این کانال ترغیب کند.

پای آمریکا هم در میان است؟

اما مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا در آستانه سفر کاسیس، تماسی تلفنی با وی برقرار کرد که موجب بروز برآورد هایی ازاین دست شد که پای آمریکا در این سفر در میان است.

وزارت خارجه آمریکا در بیانیه ای کوتاه روز پنجشنبه گفت که مایک پمپئو در مصاحبه با ایگنازیو کاسیس، وزیر خارجه سوئیس از همکاری وی در خصوص مسائل مربوط به ایران تشکر کرد.

پمپئو در این مصاحبه از نقش پیوسته و سازنده سوئیس در کنندگی منافع آمریکا در ایران و کمک به مراقبت و آزادی شهروندان آمریکایی به اشتباه زندانی شده در ایران تقدیر کرد.

مایک پمپئو (سمت چپ) و ایگنازیو کاسیس، وزرای خارجه آمریکا و سوئیس

کاسیس قبل از سفر به ایران با دومینیک راب، همتای بریتانیایی خود نیز مصاحبه کرده بود.

سخنگوی وزارت خارجه در واکنش به این برآورد ها روز جمعه گفت که این سفر در چهارچوب روابط دوجانبه دو کشور انجام می شود و ربطی به مسائل بین ایران و آمریکا ندارد.

خطیب زاده روز جمعه در این خصوص تأکید کرد: این سفر ربطی به مسائل روابط ایران و آمریکا ندارد. این سفر از قبل و در چارچوب روابط دوجانبه و سفرهای منظم وزرای خارجه دو کشور برنامه ریزی شده که البته به دلیل شرایط ناشی از شیوع کرونا با تأخیر انجام می شود.

بااین حال، وزیر خارجه سوئیس در جریان دیدار خود از اصفهان به موضوع آمریکا اشاره کرد تا نشان دهد اهداف سفر وی احتمالا غیرمرتبط با موضوع چالشی مذاکره با آمریکا نیست.

وی گفت: ما امروز در حضور شما هستیم تا بگوییم سوئیس همواره به دنبال صلح و آرامش بوده است و تلاش سوئیس آن است که حداقل های گفت وگوی بین دو کشور ایران و آمریکا برقرار شود.

تلاش اروپا برای تقویت چندجانبه گرایی

برخی تحلیل گران معتقدند سوئیس می تواند نقشی اساسی در کاهش تنش بین تهران و واشنگتن داشته باشد.

سوئیس معمولاً واسطه تبادل پیام بین ایران و آمریکا بوده است. عمان نیز پیش از مرگ سلطان قابوس تا حدودی این نقش را بازی می کرد. اما اکنون سوئیس یکی از معدود کانال های باقیمانده ارتباط میان تهران و واشنگتن و کاهش تنش بین طرفین است.

سوئیس نقش موثرتری در قبال اقدامات غیرقانونی آمریکا ایفا کند

هشدار ظریف به آمریکا در خصوص رهگیری نفتکش ایرانی/ سفیر سوئیس احضار شد

سوئیس در گذشته نقش مهمی در مذاکرات بین ایران و آمریکا ایفا کرده است، از جمله در جریان مذاکرات برای آزادی چند زندانی آمریکایی از جمله مایکل وایت. هم زمان با بازگشت وایت به آمریکا، سیروس عسکری، دانشمند ایرانی اجازه یافت تا از آمریکا به ایران بازشود.

سیروس عسکری، دانشمند آزادشده ایرانی از بند زندان های آمریکا

ترامپ که این روزها در مبارزات انتخاباتی از جو بایدن عقب است، نشان داده تمایل زیادی دارد از کارت ایران برای تغییر معادلات انتخاباتی آمریکا به سود خود استفاده کند.

اما حصول چنین نتیجه ای در شرایط فعلی بسیار سخت به نظر می رسد، چرا که تناقضات رفتاری و گفتاری ترامپ زمینه ساز سلب اعتماد از او شده است. تهران نیز با توجه به بدعهدی در موضوع برجام اعلام کرده تمایلی به گفت وگو با مقامات آمریکایی ندارد.

آمریکا پس از خروج از برجام نیز نه تنها آمادگی برای تغییر راستا را نشان نداده، بلکه با تلاش برای فعال کردن مکانیسم ماشه ثابت کرد همچنان مصر به پیگیری سیاست جنجالی فشار حداکثری است. دولت ترامپ در آستانه سفر کاسیس نیز با اعمال تحریم ضد صنعت پتروشیمی ایران نشان داد از پیگیری راستا تقابل با ایران منصرف نشده است.

به نظر می رسد تا برگزاری انتخابات ریاست جمهوری آمریکا نباید انتظار تحول ویژه ای در روابط ایران و آمریکا داشته باشیم.

اما در عین حال می توان به بهبود روابط ایران با اروپا امیدوار بود. اختلاف نظر اروپا با آمریکا در موضوع مکانیسم ماشه و انتظار ایران برای عمل اروپا به تعهدات برجامی می تواند زمینه ساز حرکت اروپا به سمت تقویت جبهه چندجانبه گرایی در مقابل یک جانبه گرایی آمریکا شود.

باید منتظر بود و دید اروپا تا کجا حاضر است برای حفظ منافع خود و جامعه جهانی جلوی آمریکا بایستد.

4106/4153/پ