نقش اسباب بازی در داشتن مدیران بهتر - هنجس بلاگ

محسن رجبی، مسئول کمیته ششمین دوره جشنواره ملی اسباب بازی، در گفت وگو با خبرنگاران درباره نقاط ضعف و قوت اسباب بازی های موجود در بازار اظهار کرد: جنس آسیب های اسباب بازی در کشور ما بیشتر فرهنگی است؛ از آن جایی که کشور ایران در تمامی زمینه ها حساسیت های فرهنگی زیادی دارد، طراحی و فراوری محصولات با محدودیت هایی انجام می گیرد و از طرف دیگر، چون سهم محصولات و اسباب بازی های خارجی و وارداتی از کل بازار اسباب بازی کشور به 80 درصد می رسد، مشخصاً آسیب های فرهنگی این محصولات چشم گیر است. بخش دیگر این آسیب ها به مواردی مانند ایمنی و سلامت، بهداشت مواد اولیه و استانداردهای لازم چه در زمینه روش های ساخت و مواد استفاده شده و چه در زمینه روش های استفاده از اسباب بازی ها به وسیله بچه ها برمی گردد.

او اضافه کرد: متأسفانه همواره در بازار فراوری و واردات اسباب بازی کشور افراد سودجو وجود دارند و مشکلاتی را برای مصرف نمایندگان ایجاد می نمایند. البته خبرِ خوب این است که تعداد این افراد و مراکز هر روز کمتر و کمتر می گردد.

رجبی در ادامه بیان نمود: اسباب بازی هایی که در حال حاضر در کشور مورداستفاده مصرف نمایندگان قرار می گیرند، نقاط قوتی دارند که مهم ترین آن تاثیرگذاری این محصولات در تقویت مهارت های زندگی بچه ها و نوجوان است. از آن جا که سهم اسباب بازی ها در سبد خانواده ها ناچیز است و والدین در شرایط مناسب مالی به سر نمی برند، انتخاب هایی با حساسیت بیشتر در خصوص خرید محصولات دارند؛ این امر باعث شده تا فراورینمایندگان و واردنمایندگان، هرروز کارِ سخت تری را برای راضی کردن مصرف نمایندگان انجام دهند. این فرایند در نهایت باعث می گردد که محصولاتِ هدفمند و تاثیرگذار بر سطح کیفی زندگی بچه ها سهم بیشتری از بازار اسباب بازی کشور را به خود اختصاص دهند. شاید در دهه های گذشته میان خانواده های ایرانی حساسیتی در انتخاب اسباب بازیِ خوب وجود نداشت، اما امروز یکی از مطالبات بحق والدین همین است.

رجبی که خود فراورینماینده و عضو هیئت مدیره صنف اسباب بازی است، درباره نزدیکی اسباب بازی های موجود در بازار با فرهنگ ایرانی و استانداردهای جهانی توضیح داد: بخش زیادی از اسباب بازی هایی که در کشور فراوری می گردد، کپی محصولات پرفروش آمریکایی و اروپایی است که طراحان و فراورینمایندگان ایرانی به لحاظ فرهنگی آن ها را بومی سازی و فراوری می نمایند. بنابراین ماهیت این اسباب بازی ها مربوط به کشور خودمان نیست. این تفاوت های فرهنگی در محصولات تفریح و اسباب بازی صرف بیشتر مشاهده می گردد و در محصولاتی مانند بازی های فکری و ابزارهای آموزشی کمتر است. نکته قابل توجه این است که سهم بازی های فکری و ابزارهای ذهنی از کل بازار بسیار ناچیز است و بچه ها بیشتر با اسباب بازی ها و تفریح ها درگیرند. بنابراین بخش زیادی از بازار و صنعت اسباب بازی کشور واردنماینده ارزش ها و معیارهای فرهنگیِ سایر کشورهای تاثیرگذار در این بازارند.

او بعلاوه گفت: می توان به جرئت ادعا کرد که در 10 سال گذشته سطح، کیفیت و مقدار استاندارد محصولات فراورینمایندگان ایرانی بسیار بهبود یافته است. ما در حال حاضر در بازارهای بزرگ و تاثیرگذار داخلی، محصول بی کیفیت نداریم و اگر هم باشد، حجمش بسیار ناچیز است. به دلایل مختلف از جمله نوسانات ارزی و مشکل واردات اسباب بازی که در چند سال گذشته با آن روبرو بوده ایم، فراوری اسباب بازی در ایران رقابتی شده و همین مسئله باعث رشد و افزایش سطح استانداردها و در نتیجه کیفیت محصولات ایرانی شده است. اما لازم به یادآوری است که هنوز با سطح استانداردهای جهانی اسباب بازی فاصله داریم و شاهد کمتر شدن این فاصله در سال های آینده خواهیم بود. این تنها جهت رشد و توسعه صنعت اسباب بازی در کشور است و هیچ راه دیگری برای فعالان این صنعت و بازار وجود ندارد.

رجبی درباره میان فرهنگی بودنِ اسباب بازی ها نیز این گونه توضیح داد: پیش از هرچیز باید اسباب بازی به عنوان کالایی فرهنگی شناخته گردد، چراکه در کشور ما همچنان به اسباب بازی به عنوان یک کالای تجاری نگاه می گردد؛ مخصوصاً مسئولان و مدیران تصمیم گیرنده در بخش های مختلف دولتی و حاکمیتی، معتقدند اسباب بازی کالایی غیرضروری، لوکس و تشریفاتی است. شاید مهم ترین دغدغه من و تمامی فعالان این صنعت و بازار در چند سال گذشته همین بوده که بتوانیم نگاه مسئولان را نسبت به اسباب بازی تغییر دهیم.

او اظهار کرد: اولین قدم برای تحول در صنعت اسباب بازی کشور این است که آن را به مثابه یک کالای فرهنگی بسیار تاثیرگذار قبول کنیم و تمامی سیاست ها و تصمیمات مربوط به آن را به عنوان فعالیت فرهنگی بپذیریم. اسباب بازی نه تنها یک کالای فرهنگی موثر، بلکه یک کالای میان فرهنگی است. کشوری مانند چین برای کل جهان اسباب بازی فراوری می نماید؛ بدین صورت که شرکت های مختلف بین المللی سفارش آن را به کمپانی های چینی می دهند. در بیشتر مواقع یک محصول خاص با مشخصات و ویژگی های یکسان در کل جهان فروش زیادی دارد؛ مثلاً محصولات شرکت لِگو یا باربی به عنوان نمونه های بسیار پیروزی در بازار کشورهای مختلف وجود دارند که موردپذیرش فرهنگ های مختلف قرار گرفته اند.

عضو هیئت مدیره صنف اسباب بازی ها درباره اشتراک ها و تفاوت های اسباب بازی ها در جهان بیان نمود: بازی و بازی کردن در کشورها و فرهنگ های مختلف متفاوت است و معمولاً شرکت های پیروز جهان زمانی به تیراژهای بالا دست پیدا می نمایند که بتوانند با وجود تمامی این تفاوت ها، محصولی را فراوری نمایند که موردپذیرش و قبول فرهنگ های مختلف باشد. گاهی اوقات آن قدر تأثیرات فرهنگی اسباب بازی ها زیاد است که حتی سبک زندگی بچه ها و نوجوانان یک کشور را نیز تحت تاثیر قرار می دهد و نگرش و نگاه مصرف نمایندگان به برخی اصول پایه و ارزش های یک کشور تغییر می نماید. بنابراین اسباب بازی محصولی تاثیرگذار و میان فرهنگی است.

رجبی در انتها ضمن ابراز امیدواری از بهبود کیفیت محصولات فرهنگی گفت: اسباب بازی یک کالای فرهنگی بسیار مهم و تاثیرگذار بر آینده کشور است که همواره مورد بی توجهی و بی مهری قرار گرفته. اگر نسل های گذشته، که اکنون مدیران این کشور هستند، در کودکی اسباب بازی های بهتری داشتند و به صورت هدفمندتری از آن ها استفاده می کردند، شرایط کشور اکنون به مراتب بهتر بود. اگر می خواهیم مدیران و تصمیم گیران پیروزی در آینده داشته باشیم باید توجه ویژه ای به این محصولات فرهنگی کنیم.